5 Adımda HARÇLIK Yönetimini Öğretmek

Kumbaralarına gözü gibi bakar :)

Çocuklara ne zaman ve ne kadar tutar ile harçlık verilmeye başlanması bir çok ailede tartışma konusudur. 10 yaşında ki çocuğa haftalık 20tl verilmesi bana göre yanlıştır fakat size göre doğrudur. Ve ya 4 yaşında ki çocuğa harçlık verilmesini siz doğru bulmazsınız ben doğru bulurum.

Bu konuda kimse kimseye karışamaz. Çocukların okuduğu okul, bulundukları çevre, aile yaşantısı, arkadaş çevresini hesaplayarak ortak bir yol bulunur. Fakat bu konudan önce çocuklara ufak yaşta para/harçlık yönetimi konusunda bilgi vermek gerekmektedir.

Harçlık yönetimini öğretmek için şöyle giriş yapabiliriz;

1- Öncelikle bir kumbarası olsun. Fakat üstten atılıp alttan alınmaması gerektiğini özenle anlatalım. Biz Yağız küçükken kumbaraya üstten para atıp sonra alttan ekmek alacağız bozuk lazım diyerek aldığımız için çocuğun kumbara anlayışı atm gibi asla para birikmiyor o lazım bu lazım diyerek alttan açıp biriktirdiklerini alıyor. Bu en büyük hata :)

2- Markete gitmeden önce eline küçük bir miktar para vererek kendi seçimini yaparak aldığı ürünün ödemesini elinde ki para ile yapması konusunda destek olabiliriz. 3 yaş bu giriş için doğru zamanlama olabilir. Burada dikkat edilecek nokta parası yettiği kadar ürün alması ve ödeme yapması olmalıdır.

3- Küçük yaşlarda oyunlarınıza manavdan, marketten alışveriş yapma, para verip para üstü alma gibi etkinlikleri katabilirsiniz. Oyuncak yazar kasa alarak daha gerçekçi bir hava yaratabilirsiniz. Evde bunu oynayarak öğrenen çocuk markette parasını ödemediği bir şeyi almaması gerektiğini daha kolay kabullenecektir. ( malum küçük yaşlarda almak istediklerini kriz yaratarak yaptırmayı çok severler)

4- Rakamları öğrenmiş daha büyük çocuklara minik minik harçlıklar verebilirsiniz. İstediği oyuncağı alabileceğini söylemeniz daha büyük hevesle para toplamasına sebep olacaktır. Burada dikkat edilmesi gereken harçlığını başka bir şeye harcayan çocuğa, hedef olarak koyduğu diğer oyuncağı sizin alıp önüne koymamanız gerekiyor. Çok istiyordu sevinsin diye aldım derseniz çocuk bu mesajı "benim ulaşamadığım şeyleri nasılsa annem babam alıyor" diyerek hafızasına kaydeder ve elindeki parayı daha kolay harcar.

5- PARA YOK demeyin. Çünkü çocuklar cin gibi para yok dediğinizde bir oyuncak mağazasında yerde sinir krizi geçiren çocuk asla ikna olmaz. (olan varsa istisnadır) Zaten şimdi ki çocuklar, para yok dediklerinizde "kredi kartıyla alalım" cevabını çok rahat yapıştırabiliyorlar. Bu yüzden çocukla açık açık bütçe meselesini konuşmalısınız. Ne kadar harcayabileceğini, paranızın hagi oyuncağa yetebileceğini sizden duymalı. Buna rağmen ikna olmayan çocuğu oyuncak mağazası yada avm gibi yerlere götürmeye gerek yok. Anlattıklarınızı anladığı zaman yani anlaşma sağladığınız zaman gidersiniz. ( bu konu da Ela anlaşmalara asla sadık kalmaz diyebilirim. Evde anlaşırız oyuncakçı da ya da markette hiç konuşmamışız gibi ağlarken kendini paralar. Bu durumda da asla dediğini yapmıyor eve dönüyoruz. Elbet bu şekilde birşey elde edemeyeceğini anlayacaktır.) Kararlı olmak önemli ;)


Birde bazı yerlerde odasını topladığı için, yemeğini yediği için, kendi başına giyindiği için para verilebileceğini okuyorum. Bana göre fazlasıyla yanlış. Çünkü sorumluluklarının karşısına para konursa o çocuk belli bir süre sonra para olmadıkça sorumluluklarını yerine getirmemeye başlayacaktır. Ya da yaptığı her işin karşılığında para bekleyecektir. Buda daha ciddi sorunlara yol açabilir.

Evet bunlar evde uyguladığımız ve olumlu sonuç aldığımız maddeler. Fakat bu konunun ben biraz karakter ile ilgili olduğunuda inanıyorum. Mesela aynı uygulamaları iki çocuğumda da yaptık ve yapıyoruz. Buna rağmen Yağız 10 yaşında ve harçlık yönetimi çok zayıf. 5 tane 1 lira yan yana gelsin hemen harcar. Haftalık harçlığını pazartesi günü bitiriyorsa cuma gününe kadar harçlıksız gezmeyi göze alır. Bu konuda maalesef bende öyleyim kolay kolay yanımda nakit taşımam çünkü mutlaka harcarım. Ela ise yaşı küçük olmasına rağmen ortalıkta bulduğu her 1tl yi kumbarasına ya da çekmecelerine saklar ve azalmışmı diye ara ara kontrol eder. Harçlık vereni yok para lazımsa dedesinin elini öper ya da Yağız'ın sağda solda bulduğu paralarını alır. Elinde ki parasını da harcamadan markette ya da avm lerde gördüğü herşeyi de kriz yaratarak almak ister. Tabii bu konu da taviz yok büyüdükçe bu konu eminim kafasında daha da oturacaktır.

Tüketim çılgınlığının iyice arttığı bu dönemde çocuklara tutumlu olmaktan çok para yönetimini öğretsek kardır diye düşünür durumdayım. Umarım bu konuda doğru bir yol izliyoruzdur.

Sizin de fikirlerinizi almak isterim. Okula giden çocuklarınıza verdiğiniz harçlık konusunda nasıl yaklaşıyorsunuz? Öneriniz varsa seve seve kabul ederim :)