15 Nis 2015

Çocuklara Görgü ve Nezaket Kuralları Nasıl Öğretilir?

çocuklara görgü ve nezaket kuralları nasıl öğretilir?
 Çocuklarımız artık görgü kurallarını erken yaşta önce evlerine sonra da kreşlerde itinayla öğrenmeye başladı. 2 yaş itibariyle evimizde bizler görgü kurallarını ve nezaket kavramını öğretebiliriz. Erken yaşta bunları öğrenmeyen çocuk evin içinde yaşadığı özgür ortamı dışarıdada arayacaktır ve tüm kuralların kendi isteklerine göre olmasını bekleyecektir. Ve bu gerçekleşmediğinde çocuk fazlasıyla mutsuz olacaktır. Çok baskıcı olmakta çözüm değil bu yüzden evde en güzel eğitim rol model olarak anne ve babanın taklit edilmesidir. Sonrasında bunu kreşle desteklemek en mantıklısı. Çünkü evde anne babasını dinlemeyen çocuklar okulda kuzu gibi oluyorlar :)

 Yağız da hiç sıkıntı çekmedik inanılmaz titiz bir çocuktu 3 yaşında kıyafetlerini katlayıp dolabını düzenlendiğini çok iyi hatırlıyorum. Pis diye parklarda oynamaz ve kaydırakları ıslak mendille silen bir çocuktu. Ailemizde kimse bu kadar titiz değil kime çekmiş bu çocuk derdik. 3-6 yaş bu kadar şahane geçmişken Yağız maalesef 1.sınıfta evrim geçirdi. Şuan zorla odasını topluyor, zorla diş fırçalıyor, zorla el yıkıyor vs vs...
 Bunun da bir süreç olduğunu ergenlik sinyallerinden dolayı aileye baş kaldırma olduğunu öğrendim. Çok net söyleyim elimden geldiğince taviz vermiyorum ve asla onun yapması gereken işleri (odasını toplamak, kıyafetlerini katlamak, yatağını düzeltmek gibi) ben yapmıyorum. Çünkü gerçekten ilerde bir kadına sırtını dayamadan herşeyini kendisinin halledebilmesini istiyorum. Ve kendi işini halletmiş olsa da mutlaka teşekkür etmeyi atlamıyorum.
Peki;
Çocuğa Nezaket Kavramı Nasıl Kazandırılmalıdır?
 
   Toplum tarafından onay gören nezaket kuralları, zorlama olmaksızın çocuğa kazandırılmalıdır. Bu da en iyi davranışlarımızla çocuğa model olunarak mümkündür. Aile içinde olan ilişkilerdeki incelik ve samimiyet topluma yayılacaktır. Nezaketi, saygıyı aile içindeki tüm bireylerin benimsemesi gerekir. Ailesi tarafından kibar davranılan çocukların görgü kurallarını öğrenmeleri daha kolay olur.
     Çocuğunuzu topluluk önünde kibar davranma konusunda utandırmayın. Bu tür davranışlar çocuğunuzun kendisine ve size karşı saygısını zedeler. Utanç ve öfke duygusundan başka bir işe de yaramaz. Görgü kuralları, ona örnek olarak öğretilmelidir. Mutlaka uyarmak gereken bir durum var ise çocuğu nazikçe bir kenara alarak, utandırmadan konuşulmalıdır.
     Çocuğa aile içerisinde yaşına göre provalarla zorlamadan aşağıda sıralanan konular işlenmelidir. Çocuğunuzun kendi cümleleriyle kendini tanıtmasını sağlayabilirsiniz. (Çocuğun konuşmaya başlamasıyla birlikte öğretilebilir.) Bu yaşta çocuk selamın anlamını çok bilmese de bu davranışıyla toplumda sosyal kabul görür. Bu da çocuğun hem özgüven gelişimini destekler hem de bu davranışlar çocuğun davranış özellikleri haline gelir. Neden ve nasıl özür dilenir? (3 yaşından itibaren işlenebilir.) Sofra adabı nasıl olmalıdır? (3 yaşından itibaren işlenebilir.) Misafir karşılama ve uğurlama nasıl olmalıdır? (4 yaşından itibaren işlenebilir.) Kapı çalma şekli nasıl olmalıdır? (3 yaşından itibaren işlenebilir.)
      Çocuğunuzun özellikle 4-6 yaşları arasında muziplikleri artar ve inat davranışlarıyla sizi kışkırtır. Bu durum çocuğun gelişiminde bir süreçtir. Çocuk bu tür davranışlarıyla disiplin sınırlarınızı kontrol ederek kişiliğini oluşturmakta, sınırları ve yasakları öğrenmektedir. Çocuğun bu sınırları ve yasakları öğrenmesi sizin tavırlarınıza bağlıdır. Çocuğun muzipliklerini ve kışkırtmalarını gülerek karşılarsanız ve bu tür davranışlarını zekâsına bağlarsanız, çocuk kendi sınırlarını kendisi belirler. Çocuğun bu davranışlarını, katı disiplin ve şiddetle karşılarsanız bu defa da katı itaat kültürüyle yetişmiş, kendine güvenmeyen ve hakkını aramaktan çekinen, saygı ve itaatte sosyal sınırların ne olduğunu ayırt edemeyen kişilikler ortaya çıkar. Uygun olan yaklaşım, anne-baba ortak tavırla, kıvamında bir otorite ile çocuğa, yanlış olan ve yapmaması gereken davranışlarla doğru olan ve yapması gereken davranışları fark ettirmektir.
       Çocuğa beklentilerinizi ifade ederken neleri yapmamalarını değil, neleri yapmalarını beklediğinizi söyleyin ve iyi davranışlarını takdir edin. Örnek olarak; "Ellerinle yemek yeme” yerine, “Lütfen çatalı kullanır mısın?” “Çatalını ne kadar kibar tutuyorsun” “Yemeğini kendi önünden yemen ne kadar güzel" gibi ifadeler çocuğunuzu nazik davranışlar için yüreklendirir.

 Kısaca ufacık çocuk görgü ve nezaket kurallarından ne anlar demeyin yeri geldimi özür dileyin yeri geldimi teşekkür edin. Unutmamak gerek ki çocuklar kuralları ancak anne babası uyduğunda kabul eder ve cezadan çok anne babanın uyguladığı örnekler daha önemlidir.

Sevgiler,

28 yorum:

  1. Çocuk duyduğunu tekrarlar... Bir nevi ayna tutuyoruz çocuğa. Ne görürse onu yapıyor....

    YanıtlaSil
  2. Kuzular karakterı ıle dogar ve bız yon veırrız ama sen nasıl olursan oyle olur ısı cok zor hele suan..allah hepımızın yardımcısı olsun..sevgıler canım

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. aminnnn hakkaten zor herkes üstüne duseni yapsın yeter simdilik ;)

      Sil
  3. Çocukların alt yapısında iyi bir aile eğitimi olması çok önemli ancak çocuk ergen yaşa geldiğinde çevresinin etkisi altında fazlaca kalıyor. Bunu yaşamış bir anne olarak söylüyorum. Elma yerken bile çatal kullanan oğlum 14 yaşından sonra bazı yiyecekleri eli ile tüketmeye başladı. Bunun sebebini sorduğumda "çok hanım evladı yetiştiriyorsun beni, ben erkeğim" dedi bana. Zamanla algıları değişiyor. Yine 14 yaşından sonra odasını toplama veya kullandığı bardağı bulaşık makinesine koyma benzeri tüm alışkanlıklarını tamamen bıraktı. Çirkin kelimeler öğrendi. Bazen yanımda ağzından kaçırıyor ama özür dilemeyi ihmal etmiyor. Çok iyi takip etmek lazım. Eğitimini verdim gerekli yaşlarda diye düşünüp ipin ucunu bırakmamalı.
    Sevgiler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. işte bu durum yagızda 1.sınıf ile basladı ben yinede temellerinin sağlam oldugunu ergenlik doneminden sonra normale donecekler umuduyla doluyum :)

      Sil
  4. Çocuklarımız sadece bizimle yaşarken kuralları benimsiyor. Ama kreş okul işin içine girince farklı şeyler öğrenip kuralları askıya alabiliyor..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. yok yok aslında kreslerde daha fazla kurallara uyuyorlar evde işim ucu kacıyor :)

      Sil
  5. harika bir yazı olmuş... 2 cocuk annesi olarak rehberliğiniz için kendi adıma cok teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
  6. Yine ayri bir guzel konuya deginmissin, hepsi dikkate alinacak :) Buyuk bir zevkle takipteyim :)

    YanıtlaSil
  7. harika bir yazı hazırlamışsınız yine, kaleminize sağlık

    YanıtlaSil
  8. Ağaç yaşken eğilir güzel yazı olmuş teşekkürler ♥

    YanıtlaSil
  9. Hep bunu söylerim. Mesele çocuk yetiştirmek, büyütmek değil. Onu iyi, görgülü, nezaket sahibi bir insan olarak yetiştirebilmek... Ailelerin esas görevi bu olmalı. Kalemine sağlık...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. aynen oyle canım aileden sonra da cocugun bulundugu arkadas ortamı cok onemli takip etmekte gerekiyor buyudukce zıbanadan cıkabiliyorlar :)

      Sil
  10. göre göre öğrenecek umarım bizden ben de sürekli anlatıyorum oğluma zaten..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. ağaç yaşken eğilir cin gibiler öğrenirler elbet ;)

      Sil
  11. Sevgili Gülşah, ailelerin çocuklarını eğitebilmeleri için önce kendilerini eğitmeleri gerekiyor. Tabii bunu tüm anne babalar için söylemiyorum yanlış anlaşılma olmasın. Ama arabadan aşağı çöp atan, yollara tüküren insanların çocuklarına ne öğretebileceğini merak ediyorum.Sen de haklısın bir çok aile çocuklarına elinden geldiğince olumlu örnek olmaya çalışıyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. evet katılıyorum işte oyuzden rol model öncelikle ailelerdir diyorum kendi uygulamadıgımız birşeyi cocuga ne kadar öğretsekde boş çünkü cocuk anlatılanı değil anne babasının yaptıgını uyguluyor.

      Sil
  12. kesinlikle nezaket de , terbiye de, sakin ve pozitif olmak da önce aileden geçiyor. anne babanın rol modelliği çok önemli. çok hoş bir yazı olmuş :)

    YanıtlaSil
  13. Aile ici egitim cok onemli.. Buyudukce mutlaka cevre faktoru girecektir ama hamuru iyiyse mutlaka davranislarina dikkat edecektir..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. aynen oyle katılıyorum kücükken verdiklerimiz mutlaka ilerde işine yarayacaktır.o yuzden karakteri boyle bu cocugun deyip durmamak lazım

      Sil
  14. Çok önemli bir konuya değinmişsiniz.. Teşekkürler :)

    YanıtlaSil

Okuduysan ses ver ;)

Bumerang - Yazarkafe